GÓRA KALWARIA Do kalwaryjskiego ratusza zaproszono panią Władysławę Chromnik – kobietę, która razem z rodzicami i rodzeństwem w czasie II wojny światowej ukrywała przed Niemcami młodego Żyda.
Pani Władysława ma 91 lat, jest mieszkanką Góry Kalwarii. Tu także spoczywają jej matka i ojciec – Katarzyna i Jan Pokorscy. Również w tym samym mieście mieszka ów ukrywany mężczyzna – to 100-letni porucznik Henryk Prajs, weteran kampanii wrześniowej.
Rodzina Pokorskich (pani Władysława miała sześcioro rodzeństwa) udzielała dwudziestokilkuletniemu Żydowi schronienia w Podwierzbiu (powiat garwoliński) przez prawie dwa lata. Pokorscy ukrywali mężczyznę pod podłogą domku, w którym mieszkali. Ryzykowali życiem – za zapewnianie kryjówki Żydom Polaków karano śmiercią.
– Strasznie to wszystko przeżywałam, bałam się i płakałam. Ale rozumiałam, że robimy co trzeba – wspomina niesienie pomocy Władysława Chromnik (miała wtedy 17, 18 lat).
Parokrotnie Niemcy naszli Pokorskich. Raz Henryk Prajs nie zdążył się schować. Choć liczba domowników się zgadzała (nie było akurat brata pani Władysławy), żołnierze okupanta podejrzewali, że coś jest nie tak. Jeden z agresorów przystawił Katarzynie Pokorskiej pistolet do głowy, spojrzał na pana Henryka i spytał kobietę: „To twój syn?”. „Tak” – odpowiedziała. Niemiec dał temu wiarę.
– W tych wszystkich wydarzeniach był Bóg, inaczej byśmy nie przeżyli – podsumowuje 91-latka, dodając, że o ukrywaniu Henryka Prajsa wiedziała cała wieś, ale nikt nie wyjawił tajemnicy.
Pokorscy otrzymali medal Sprawiedliwy wśród Narodów Świata, przyznawany przez izraelski instytut Yad Vashem osobom ratującym Żydów podczas II wojny światowej. Niedawno, 11 października, Władysława Chromnik razem z innymi uhonorowanymi uczestniczyła w uroczystości z udziałem prezydenta Andrzeja Dudy.
Do kalwaryjskiego ratusza zaprosił panią Władysławę burmistrz Dariusz Zieliński, który wręczył jej kwiaty i upominki. Mimo swojego wieku Władysława Chromnik zachowuje zdrowie i pogodę ducha. Sporo podróżuje, razem ze wspólnotą parafialną, do której należy – neokatechumenatem.
źródło: gorakalwaria.pl