GÓRA KALWARIA Jak wyeksponować walory małych ojczyzn? O ochronie zabytków oraz rozwoju turystyki kulturowej rozmawiali 14 i 15 września eksperci z całego województwa – przedstawiciele samorządów, ludzie nauki, muzealnicy, społecznicy. W Górze Kalwarii i Warszawie miał miejsce Kongres Historycznych Miejscowości Mazowsza.
Wydarzenie, które odbyło się pod hasłem „Przestrzeń, rewitalizacja, tożsamość, kultura, dziedzictwo”, zorganizowano po raz pierwszy. Spotkanie miało umożliwić znawcom tematyki wymianę doświadczeń, zintegrować ich i zainspirować do nowych działań. Wszystko po to, by mazowieckie miejscowości w jak największym stopniu korzystały ze swoich potencjałów.
Pierwsza, piątkowa część Kongresu miała miejsce w warszawskim Państwowym Muzeum Etnograficznym. Wygłoszono szereg prelekcji, autorem jednej z nich był wybitny architekt prof. Marek Budzyński, współprojektant Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie czy gmachu Sądu Najwyższego.
Sobotę uczestnicy zjazdu spędzili w Górze Kalwarii. Najpierw obejrzeli zabytki: kościół Na Górce, kaplicę św. Antoniego, dwór cadyka i dom modlitwy, Wieczernik, a ponadto muzeum św. Stanisława Papczyńskiego. Zwiedzili również zamek w Czersku. Wycieczkowiczów oprowadzał Andrzej Skuciński, przewodnik z naszej gminy, a wspierał go Piotr Rytko, prezes czerskiego oddziału Towarzystwa Opieki nad Zabytkami.
Następnie przyszła kolej na prezentacje – o historii naszej gminy, zwłaszcza o wielokulturowości, opowiedział Łukasz Maurycy Stanaszek, wiceprezes czerskiego oddziału TOnZ. Kongres zwieńczyła debata. Wziął w niej udział prof. Jakub Lewicki, wojewódzki konserwator zabytków. Warto wspomnieć, że w czasie spotkania w Górze Kalwarii często podkreślano, iż odbywa się ono w zrewitalizowanym zabytku – budynku powojskowym, który dzięki Fundacji Leny Grochowskiej zamienił się w Koszary Arche Hotel. – Takich miejsc jest w mieście więcej. Pałac Biskupi samorząd zaadaptował na bibliotekę, Dom Żołnierza na ośrodek kultury, a wojskową Izbę Chorych na przychodnię – uświadamiał burmistrz Góry Kalwarii Dariusz Zieliński.
Zamykając Kongres, wyrażano nadzieję, że przyniesie wymierne korzyści (być może powstanie Sieć Miast Historycznych) i że będą następne edycje. – Nasze spotkanie pokazało wielką wagę podjętych tematów, ogromny rozmiar wyzwań i taką samą energię osób zajmujących się problematyką – podsumował Grzegorz Kostrzewa-Zorbas, prezes stowarzyszenia Ład na Mazowszu. – Tylko działając razem, jesteśmy w stanie dokonać zmian na lepsze – dodała Beata Polaczyńska, dyrektor Mazowieckiego Instytutu Kultury.
Wydarzenie zorganizowały: stowarzyszenie Ład na Mazowszu, Mazowiecki Instytut Kultury, Państwowe Muzeum Etnograficzne oraz gmina Góra Kalwaria.
Robert Korczak