Każdy rodzic marzy o tym, by jego dziecko było zdrowe i prawidłowo się rozwijało. Współcześnie, w dobie rozwoju technologii i w związku z tym mniejszej niż kiedyś aktywności ruchowej wśród najmłodszych, coraz częściej mamy do czynienia z wadami postawy. Na szczęście już w wieku przedszkolnym można je znacząco ograniczyć, a nawet całkowicie wyeliminować
Ruch jest naturalną potrzebą każdego człowieka, w tym dziecka. Pełni on szczególnie istotną rolę w okresie przedszkolnym, gdyż właśnie wtedy kościec młodego człowieka jest wyjątkowo podatny na wszelkie deformacje. Ze względu na niewystarczająco silne, wymagające wzmocnienia mięśnie, łatwo wtedy o wykształcenie się różnego typu krzywizn kręgosłupa czy nieprawidłowego kształtu stopy. Odpowiednio poprowadzone zajęcia korekcyjne nie tylko poprawią możliwości fizyczne ciała malucha, ale będą mieć również pozytywny wpływ na pracę i funkcje jego mózgu.
Powody wad postawy
Zanim jeszcze zabierzemy się za korygowanie ewentualnych wad drogą ćwiczeń, dobrze jest uprzednio zastosować profilaktykę. Co powoduje, że tak wiele dzieci ma dziś problemy fizyczne? Jedną z przyczyn jest nadmiernie rozpowszechniona w XXI wieku pozycja siedząca. Rodzice sadzają często niemowlęta na zbyt niskim lub zbyt wysokim krzesełku. Tymczasem kręgosłup, zwłaszcza w niewłaściwej pozycji, potrzebuje odpoczynku i wykorzystania innych mięśni. Dzieci powinny naturalnie i często zmieniać pozycje ciała – np. z siedzącej na leżącą. Dobrze żeby rodzice zadbali również o właściwe miejsce do spania dla swoich pociech (łóżko nie powinno być zbyt miękkie). Problemy powoduje także noszenie zbyt dużych ciężarów – zarówno na plecach, jak i przed sobą, czy używanie złego obuwia – wspomagającego koślawienie stopy i pomagającego w utrwaleniu się płaskostopia.
Niemniej istotne w rozwoju dziecka są jego zwyczaje żywieniowe. Nadwaga i otyłość zdecydowanie sprzyjają bowiem wadom postawy. Zwracajmy więc baczną uwagę na to, co jedzą nasze pociechy – unikajmy przede wszystkim produktów przetworzonych, dań typu fast food i produktów z dużą zawartością cukru (np. słodzonych napojów gazowanych).
Ćwiczenia dla zdrowia
Na poziomie przedszkola stosowana jest kompensacja ewentualnych wad postawy. Najczęściej występującymi u dzieci wadami są: okrągłe i płaskie plecy, skoliozy (boczne skrzywienia kręgosłupa), lordozy (wygięcie kręgosłupa ku przodowi), płaskostopie oraz przykurcz mięśni i ścięgien. Gimnastyka korekcyjna polega na symetrycznym wzmacnianiu mięśni – głównie grzbietu i brzucha (stabilizujących kręgosłup) oraz podeszwowych stopy (w ramach profilaktyki występowania wad kończyn dolnych, głównie płaskostopia). W gimnastyce chodzi także o wyrobienie u dzieci nawyku prawidłowej postawy. W trakcie zabaw ruchowych oraz ćwiczeń korekcyjnych dzieci poznają własne ciało, odkrywają różnice pomiędzy postawą prawidłową, a nieprawidłową, a zdobytą w ten sposób wiedzę mogą wykorzystywać później we wszystkich codziennych czynnościach. Oprócz ruchu ważny jest również właściwy odpoczynek. Na zajęciach maluchy uczą się również właściwych pozycji, w których można wypoczywać z korzyścią dla efektów korekcyjnych.
Stymulacja rozwoju fizycznego przedszkolaka powinna przebiegać w sposób atrakcyjny dla malucha. Wykorzystuje się w tym celu, między innymi muzykę, kolorowe pomoce oraz gry i zabawy. Oprócz tradycyjnych zajęć na sali gimnastycznej (np. ćwiczeń w zwisie z wykorzystaniem drabinek) zalecane jest również pływanie, podczas którego ruchy są symetryczne, a kręgosłup po obu stronach jest jednakowo napięty, wyprostowany i zminimalizowane są siły przyciągania. Generalnie gimnastyka korekcyjna ma rozbudzać u dzieci zamiłowanie do wszechstronnej aktywności, co może owocować zdrowiem i sprawnością w dorosłym życiu.
Grzegorz Tylec