PIASECZNO – Dom w Zalesiu Dolnym, w którym przez 12 lat moja rodzina wynajmowała parter, na pewno należał do rodziny Krystyny Krahelskiej, słynnej poetki, uczestniczki Powstania Warszawskiego – zapewnia Hanna Kozerska, emerytowana nauczycielka. Pani Hanna opowiedziała nam niezwykłą historię związaną z tym miejscem

Przy ul. Królowej Jadwigi w Zalesiu Dolnym znajduje się dom „Zośki”, w którym przed wojną mieszkał legendarny „Zośka” czyli Tadeusz Zawadzki – harcmistrz i podporucznik AK, jeden z bohaterów słynnej książki Aleksandra Kamińskiego „Kamienie na szaniec”. Kilkaset metrów od tego miejsca, przy al. Kalin 8 być może znajduje się budynek, którego historia wiąże się z inną bohaterką Powstania Warszawskiego – Krystyną Krahelską, ps. Danuta.
Krystyna Krahelska była etnografem, poetką, pieśniarką, sanitariuszką, żołnierką. Urodziła się w 1914 r. w Mazurkach nad Szczarą (dzisiejsza Białoruś) w rodzinie ziemiańsko-inteligenckiej. Od najmłodszych lat interesowała się poezją. W 1928 r. wstąpiła do harcerstwa, w latach 30. rozpoczęła studia na Uniwersytecie Warszawskim. Jako, że była piękną dziewczyną, w 1937 roku rzeźbiarka Ludwika Nitschowa zaproponowała jej pozowanie do mającego stanąć nad Wisłą pomnika Syrenki Warszawskiej. Po wybuchu wojny zaangażowała się w działalność konspiracyjną. Zaczęła tworzyć żołnierskie piosenki. W 1943 r. powstała ta najbardziej znana – „Hej chłopcy, bagnet na broń”, która została napisana dla batalionu AK „Baszta”. Przed wybuchem powstania, jako sanitariuszka, Krystyna Krahelska została przydzielona do batalionu „Jeleń”. 1 sierpnia 1944 roku podczas opatrywania rannego żołnierza w rejonie ul. Marszałkowskiej otrzymała ciężki postrzał w płuca. Zmarła następnego dnia w szpitalu.

Widziała zdjęcia bohaterki

Hanna Kozerska wprowadziła się do willi należącej – jak twierdzi – do rodziny Krystyny Krahelskiej w 1955 roku.
– W jedenaście osób zamieszkaliśmy na dole budynku, to był chyba najpiękniejszy okres w moim życiu – wspomina emerytowana polonistka. – Miałam wtedy 20 lat. Pamiętam, że willą opiekowała się pani Kosiorek, która odbierała od nas czynsz za wynajem pomieszczeń i wiozła pieniądze do Warszawy, gdzie przy ul. Dąbrowskiego mieszkała córka Warszawskiej Syrenki.
Żaden członek rodziny Krahelskich nigdy nie pojawił się w Zalesiu Dolnym, a przynajmniej pani Hanna takiej sytuacji nie pamięta.
– Oglądałam natomiast zdjęcia Krystyny Krahelskiej, które pokazywała mi pani Kosiorek – wspomina. – Była wysoką, piękną kobietą. Miała śliczną twarz.

Dom zmienia właściciela

Hanna Kozerska i jej rodzina mieszkali w domu przy alei Kalin przez 12 lat.
– Wyprowadziliśmy się w 1967 roku, kiedy otrzymaliśmy z mężem mieszkanie przy ul. Kusocińskiego w Piasecznie, w którym mieszkam do dziś – wspomina. – Z tego co wiem, na początku lat 70. willa w Zalesiu Dolnym zmieniła właściciela. Kupili ją rodzice mojej byłej uczennicy, którzy wcześniej mieszkali w Starej Iwicznej. Nie wiem, czy ci państwo mieszkają tam nadal. Pani Kosiorek, która była naszą łączniczką z rodziną Krahelskich, jakiś czas później umarła. Z tego co wiem, w drugim, mniejszym domu znajdującym się obok willi, do tej pory mieszka jej córka.

TW